از پیچیدهترین قسمتهای هر خودرو موتور یا پیشرانه است که معمولاً خودروسازان برای بهبود عملکرد و راندمان آن تلاش زیادی انجام میدهند. همانطور که میدانید قطعات موجود در پیشرانه خودرو در فشار و دمای کاری بالایی قرار داشته و سرعت حرکت آنها در پیشرانه بسیار بالاست. در نتیجهی حرکت پیستون درون سیلندر، بین این اجزای فلزی اصطکاک بسیار شدیدی اتفاق میافتد که علاوهبر مستهلک شدن قطعات، باعث تولید گرما نیز میشود.
مهندسین طراح خودرو برای جلوگیری از افزایش دما و همچنین فرسوده شدن قطعات پیشرانه از روغنهای مخصوص استفاده میکنند. این روغنها در دمای بالا خاصیت روانکنندگی خود را از دست نمی دهند با این حال برای به جریان درآوردن آنها در پیشرانه نیاز است تا قطعهای به نام پمپ روغن یا اویل پمپ مورد استفاده قرار بگیرد. روغنی که در داخل کارتر وجود دارد با فشار توسط یک پمپ به قطعات پیشرانه رسیده و از اصطکاک شدید بین این قطعات و در نتیجه افزایش دمای آنها جلوگیری میکند. به این پمپ که نقشی کاربردی در وسیله نقلیه بر عهده داشته و نیروی محرکه خود را توسط میل لنگ به دست میآورد، اویل پمپ یا پمپ روغن (به انگلیسی Oil Pump) گفته میشود.
انواع اویل پمپ
اویل پمپها به سه دسته عمده تقسیم میشوند.
اویل پمپهای دندهای
این پمپها از طریق چرخش دو چرخ دنده هم انداره کار میکنند. در این پمپها روغن وارد پمپ شده و با قرار گرفتن میان چرخ دندهها و بدنه پمپ به بیرون فرستاده میشود.
اویل پمپهای روتوری
این پمپها از نظر عملکرد شببیه پمپهای دندهای هستند تنها با این تفاوت که در داخل آنها از یک چرخ دنده استفاده شده که در داخل یک روتور داخلی دوران میکند.
اویل پمپهای سوزنی
نوع سوم نیز اویل پمپ های سوزنی هستند که روغن در آنها توسط یک پلانجر و فنر به خارج ارسال میشود؛ البته این نوع پمپها بیشتر در موتور سیکلتها مورد استفاده قرار میگیرد.
علائم خرابی اویل پمپ
علائم بسیاری وجود دارد که نشاندهنده خرابی اویل پمپ است. برخی از علائم رایج عبارتند از:
چراغ هشداردهنده فشار روغن ( کاهش فشار روغن )
فشار روغن توسط پمپ روغن تنظیم میشود. وقتی این قطعه خراب شود، فشار روغن هنگام روشن شدن موتور شروع به کاهش می کند. معمولاً روشن شدن چراغ هشدار فشار کم روغن ، اولین نشانه کاهش فشار روغن است که روی داشبورد شما نمایان خواهد شد.
پس از این اتفاق، بررسی کنید که سطح روغن شما چقدر است. اگر خیلی کم است ، روغن بیشتری اضافه کنید تا دوباره سطح روغن نرمال شود. در صورتی که بعد از افزودن روغن، فشار روغن شما همچنان کم باشد، بدان معنی است که پمپ روغن خراب شده است. قبل از بدتر شدن علائم، فوراً پمپ را تعویض کنید.
سر و صدای سوپاپهای خودرو
وقتی به دلیل روغن کم به درستی روغن کاری نشوند، اجزای سوپاپها می توانند به طور کامل متوقف شوند. با کاهش سطح روغن، سوپاپ نیز سر و صدای زیادی ایجاد خواهد کرد.